Co to jest nietrzymanie moczu?
Nietrzymanie moczu to mimowolne (niezależne od świadomej decyzji danej osoby) oddawanie moczu (mikcja) prowadzące do częściowego lub całkowitego opróżniania pęcherza moczowego.
Jak często występuje nietrzymanie moczu?
Nietrzymanie moczu zdarza się w każdym wieku i u obu płci, jednak najczęściej problem ten występuje w osób w wieku starszym jednak może występować w każdym wieku. Ponadto nietrzymanie moczu występuje częściej u kobiet (nawet u 1 na 5 kobiet po 40 rż.), niż u mężczyzn. Powyżej 80. roku życia na nietrzymanie moczu cierpi połowa kobiet i jedna trzecia mężczyzn. Wraz ze wzrostem liczby ciąż i porodów ryzyko nietrzymania moczu wzrasta.
Jakie są typy nietrzymania moczu i jak się objawiają?
Podstawowe typy przewlekłego nietrzymania moczu to:
- wysiłkowe nietrzymanie moczu
- nietrzymanie moczu z nagłym parciem
- nietrzymanie moczu z przepełnienia
- funkcjonalne nietrzymanie moczu
- postać mieszana
Wysiłkowe nietrzymanie moczu (występuje najczęściej) spowodowane osłabieniem mięśni dna miednicy, które nie zaciskają prawidłowo cewki moczowej. Mocz wycieka bezwiednie z pęcherza, gdy rośnie w nim ciśnienie, co najczęściej zdarza się podczas wysiłku fizycznego, ale również w trakcie kaszlu, kichania lub śmiechu.
Nietrzymanie moczu z naglącym parciem spowodowane jest nieprawidłową i nadmierną aktywnością mięśni pęcherza. Występuje, często bardzo silna, potrzeba natychmiastowego oddania moczu i zwykle w ciągu kilku sekund dochodzi do jego wypływu. Do takiego nagłego, intensywnego parcia dochodzi w niektórych sytuacjach.
Funkcjonalne nietrzymanie moczu – występuje w sytuacji, gdy z przyczyn fizycznych, psychicznych lub socjalnych pacjent nie ma dostępu do toalety, np. jest długotrwale unieruchomiony.
Postać mieszana – łącząca w sobie przyczyny i cechy wysiłkowego oraz naglącego nietrzymania moczu.
Nietrzymanie moczu z powodu przepełnienia pęcherza jest spowodowane przeszkodą w odpływie moczu z pęcherza, który jest wypełniony i często bardzo rozciągnięty, a mocz stale lub okresowo bezwiednie wycieka. Ten typ nietrzymania moczu najczęściej występuje u mężczyzn z powiększonym gruczołem krokowym.
Nietrzymanie moczu u dzieci
jest problemem bardzo powszechnym. U bardzo młodych osób rozróżnia się dwa podstawowe rodzaje NTM :
- moczenie jest to każdy mimowolny wyciek moczu jeśli występuje w nocy mówimy o moczeniu nocnym
- nietrzymanie moczu – może być wywołany: wadami anatomicznymi, zaburzeniami neurologicznymi jak i czynnościowymi układu moczowego
Innymi znanymi przyczyny nietrzymania moczu z naglącym parciem to:
- zapalenie pęcherza
- choroby gruczołu krokowego
- zaburzenia statyki narządu rodnego – np. wypadnie macicy, wady wrodzone, przetoki)
- choroby neurologiczne (stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona Alzheimera, udar, uraz rdzenia kręgowego),
- choroby metabolicznej (cukrzyca)
- choroby zakaźne (AIDS)
Jak się diagnozuje nietrzymanie moczu krok po kroku?
- Szczegółowy wywiad lekarski zebrany przez doświadczonego urologa– w przypadku posiadania dokumentacji medycznej z wcześniejszych wizyt, hospitalizacji (szczególnie ginekologicznych, urologicznych, neurologicznych) prosimy o zabranie ze jej ze Sobą.
- Kolejnym etapem jest zbadanie pacjenta przez lekarza, które obejmuje (jeśli lekarz uzna to za niezbędne):
- badanie jamy brzusznej
- badanie ginekologiczne
- badanie per rectum
- badanie neurologiczne
- USG jamy brzusznej i miednicy- pozwala ocenić drogi moczowe i ich okolice
- Badanie laboratoryjne moczu- pacjent powinien zgłosić się z wynikami:
- badania ogólnego moczu z oceną osadu
- posiewu moczu
- Ocena ilości zalegającego moczu po mikcji.
- Cystouretroskopia- jest to badanie endoskopowe pozwalające w małoinwazyjny sposób ocenić czy w układzie moczowym nie występują patologie mogące być przyczyną NTM. W Klinice Nova wykonujemy je w znieczuleniu miejscowym.
- Badanie urodynamiczne – jest to badanie najlepiej pozwalające ocenić czynność pęcherza moczowego.
- Urolog po przeanalizowaniu wszystkich badań podejmuje wraz z pacjentem decyzję o wyborze najlepszej metody leczniczej dla danego Pacjenta.
Wyniki te pozwolą stwierdzić czy występuje infekcja drów moczowych.
Lecznie NTM u kobiet:
W Klinice Nova wykorzystujemy zarówno metody nieinwazyjne jak i małoinwazyjne w leczeniu NTM.
Neuromodulacja krzyżowa
Małoinwazyjne leczenie NTM :
TVT (ang. tension free vaginal tape) to nowoczesna metoda leczenia NTM za pomocą taśmy z siatki prolenowej. Taśma zakładana jest na środkowy odcinek cewki moczowej. Skuteczność tej metody ocenia się na 95%.
TOT (ang. trans obturator tape) to także taśma syntetyczna wprowadzana pod środkowy odcinek cewki moczowej, ale nie ku górze, za spojeniem łonowym, tylko pomiędzy tzw. otworami zasłonionymi. Taśma przebiega bardziej poziomo i nie występują powikłania wynikające z jej przeprowadzenia za spojeniem łonowym. Skuteczność wczesna tych zabiegów jest zbliżona do taśm załonowych.